İran'da İlk Şehir: Khoy - Mehmet Ali Kanbur

İran Sınırı Sonrası Yollar

Kapıköy sınır kapısını geride bıraktıktan sonra yol yokuş aşağı ilerliyor. Yol biraz dar, trafiği ise eh denecek noktada. Yokuş aşağı olduğu için bisikletle ilerlemekte pek zorluk çekmiyoruz. Van’da yaklaşık 2000 metrelerdeki rakım hızla düşüyor. Vadi çorak ama ara ara serpiştirilen yeşillikler yolun seyir keyfini daha da arttırıyor. İran’a özgü Zamyad gibi araçlar (sağdaki resimdeki mavi kamyonet) başka bir ülkede hatta İran’da olduğunuzu her bir kilometrede size hatırlatıyor.

Yol üstü bir restoranta girdik. Turgay İran yemeklerini merak ediyormuş. Türk Lirası karşılığı bize kebap satmayı kabul ettiler ama Dolar almıyorlardı. Mekanda ise İbrahim Tatlıses çalıyordu. İran’ın Azerbaycan eyaletlerinde herkes İbo hayranı. Sonuç olarak 95 lira gibi bir fiyata 2 porsiyon kebap, önden ise çorba içtik. Karşılığında 12.000 Tümen para aldık.

Biraz daha ilerleyip yol altından gözden uzak bir noktaya çadırı attık. Yarınki hedefimiz Khoy şehri.

İran’da İlk Şehir: Khoy

Khoy Şehri Kapıköy sınır kapısına yaklaşık 60 km mesafede. Sınırdan aşağı yokuş aşağı indiğiniz için sıkıntısız şekilde varabiliyorsunuz. İran şehir yapılarına alışmak için bence gayet ideal bir şehir. Burada para bozdurabilir, telefon hattı alabilir, yerellerle ciddi anlamda ilk teması kurabilirsiniz.

Şehrin büyük bir çoğunluğu Azeri Türk’ünden oluşuyor. O yüzden şehirdeki insanlarla iletişim kurmakta hiçbir zorluk yaşamıyorsunuz.

İran Para Birimi: Tümen ve Riyal

İran’a karadan girdiğinizde para bozdurabileceğiniz ilk döviz bürosunu Khoy şehrinde bulunuyor. Şehirdekilere “nerede para bozdurabiliriz?” diye sorduğumuzda herkes, ben bozayım diyor ama acaba beni tokatlayacak mı hissine kapılmamak için yine de bir döviz bürosu bulmak gerekiyor.

İran’da Tümen ile Riyal isminde iki para birimi mevcut. Riyal’in bir sıfır atılmış hali Tümen oluyor diyebiliriz. Türk parası ile hesap yaparken 1 Lirayı 2000 Tümen olarak hesap ediyorlar ama resmiyette 1,8 Tümen’e denk geliyor.

Bizim para bozdurduğumuz ilk tarihte ise 1 Dolar 2,75 Tümen’den bozuluyordu.

Riyal ile Tümen arasındaki farkı da ilk burada öğrenmeye başladık. Sonraki süreçte iyice oturdu çünkü yerel halk Riyal’i neredeyse hiç kullanmıyor, her şey Tümen. 🙂

Bir Akıl hocası Şems-i Tebrizi

Khoy, Şems-i Tebrizi’nin türbesine de ev sahipliği yapıyor. Mevlana’nın hocası olan Şems-i Tebrizi’nin türbesini ziyaret etmek istiyorsanız yerellere “Şems’in Mezarı Nerede?” diye sormanız yeterli. Hepsi size bir şekilde yol tarifi verecektir. Biz gittiğimizde restorasyondaydı, umarım sizler görebilirsiniz.

İpek Yolu’nda Küçük Bir Durak

Khoy şehri de İpek Yolu üstünde bulunan noktalardan biri. İçinde yer alan Tarihi Kervansaray’ı ise eski zamanlardan bugüne kadar ticaretin döndüğü merkezlerden biri durumunda.

Khoy’dan Nereye Gidiyoruz?

Bizim planımız Khoy’dan Tebriz’e devam etmekti ama şehirde tanıştığımız kişiler bizi Urmiye’ye yönlendirdi. Güney Doğuya gitmek yerine rotamızı direkt Güney’e çevirdik.